dijital blog

EOT, TTF, SVG, WOFF veya WOFF2 gibi birçok yazı formatları bulunuyor. Bu kadar çok seçenek olmasına rağmen tüm tarayıcılarda çalışabilen bir adet yazı formatından söz etmek pek mümkün değil. Bu içeriğimizde tam olarak ne demek istediğimizi anlatmaya çalışacağız.

Hangi Tarayıcılar Hangi Yazı Formatlarını Destekliyor?
Birçok tarayıcı farklı formatları ortak olarak kullansa da hepsi adına ortak bir formattan söz edilemiyor. Bazı bilinen tarayıcılar ve destekledikleri formatlara aşağıdaki gibi örnek verebiliriz:
Internet Explorer 8 versiyonu için EOT
Internet Explorer 9-11 versiyonları için EOT, OTF/TTF, WOFF 
Microsoft Edge 12-14 versiyonları için OTF/TTF, WOFF
Firefox 40-45 versiyonları için OTF/TTF, WOFF, WOFF2
Chrome 43-49 versiyonları için OTF/TTF, WOFF, WOFF2
Safari 8-9 versiyonları için OTF/TTF, WOFF, SVG
Opera 32-35 versiyonları için OTF/TTF, WOFF, WOFF2
IOS Safari 8.4-9.1 versiyonları için OTF/TTF, WOFF, SVG
Android 4.4 versiyonu için OTF/TTF, WOFF
Chrome for Android 4.6 versiyonu için OTF/TTF, WOFF, WOFF2
Yukarıda birçok tarayıcı için yazı formatlarını belirttik fakat bunlar ne işe yarıyor ki? Dilerseniz gelin bir de bu formatların ne olduğuna ve ne için kullanıldıklarına yakından bir bakış atalım.

TTF, nam-ı değer TrueType Font
Şaşıracaksınız  fakat bu format Apple tarafından Microsoft’a yanıt vermek amacı ile geliştirildi. 1980’lerin sonunda Microsoft’un PostScript fontuna karşılık geliştirilen TTF, Mac ve Windows sistemlerde en yaygın kullanılan font konumunda. Tüm ana akım tarayıcılar da dolayısı ile TTF’i destekliyor. Tabi şöyle bir istisna da var; Internet Explorer 8 TTF desteklemiyor ve 9 versiyonu için de yüklenebilir konumda sunuluyor  Oldukça da şaşırtıcı değil mi!

TTF’in en büyük avantajı dijital haklar için en basit ve kullanışlı yönetime olanak sağlaması. Bundan kastımız ise PDF ve web sitelerindeki yazıları direkt mevcut kullanım yerine gömebilme. İzinler konusunda açık olsa bazı açık kapı bırakması en büyük sorunları arasında. Bir diğer sorun ise TTF/OTF formatındaki içerikleri sıkıştırılmadığı için daha büyük veri yığınlarına yol açması. Siz de tahmin edersiniz ki bu pek de istenilen bir şey değil .

OpenType Font, OTF
OpenType için TTF’in gelişmiş bir versiyonu dersek yanlış olmaz. Adobe ve Microsoft tarafından ortaya konulan bu font ekran ve yazıcılardaki font verilerinin tek bir odaktan temin edilmesini sağlıyor. Bunun yanı sıra genişletilmiş karakter seti ve birden fazla platformu destekleme gibi önemli yetenekleri de mevcut. OTF Macintosh ve Windows işletim sistemlerinde kullanılabilir durumda.
Tüm bunların yanı sıra OTF sayesinde 65 bin karaktere kadar depolama yapma imkanı sağlanmakta. Bu olanak ise tasarımcılara alternatif karakterler üretmek gibi farklı eklentiler yaratmaya alan açıyor.

Embedded (Gömülü) Open Type, EOT 
Embedded Open Type font, web üzerinde kullanılması amacı ile çok sevgili Microsoft tarafından tasarlandı. Bu tasarımdaki hedeflerden biri de TTF ve OTF yapılarının web üzerindeki yayımlardaki telif yönündeki açıklarıydı. 
EOT, Microsoft araçlarını kullanarak mevcut TTF/OTF fontlarından yeni font yaratan bir yapıya sahip. Alt kümeleme ve sıkıştırma imkanı bu yöntem ile mevcut kılınıyor. TTF’nin en büyük eksikliklerinden olan sıkıştırılabilir olmaması ve fazla alan kaplamasının da bu sayede önüne geçiliyor. Bunun yanı sıra alt kümeleme sayesinde daha iyi telif hakkı koruması da sağlanmakta. Şu ana kadar okuduklarınızın hepsi müthiş geliyor kulağa, farkındayız fakat… EOT sadece Internet Explorer tarafından kullanılıyor

WOFF, Web Open Font Format
 Kısaca WOFF için meta verisi ve sıkıştırma yeteneği olan OTF veya TTF denilebilir. Bunun ile birlikte en fazla kullanıcıya sahip tarayıcılar tarafından desteklenmekte. Şunu da eklemek lazım adından da anlaşılacağı gibi WOFF, web üzerinde kullanılması için yaratıldı. Yapımında Mozilla, Opera ve Microsoft işbirliği mevcut. 
WOFF sıkıştırılabilir olduğu için daha hızlı sayfa yüklemesine yol açmakta. Bünyesindeki meta veri de telif hakkı sorunlarını saptamak için font dosyalarının lisans verilerini dahil ederek bir çözüm sunuyor. Dünya çapındaki ağ konsorsiyumu önerisi olan bu font, font formatlarının geleceği olarak anılmakta. 
WOFF2 ise (evet, tahmininiz doğru ) WOFF’un yeni nesil hali. Diğer formata göre %30 oranında daha fazla sıkıştırma sağlıyor. Şu an için en büyük sorunu ise WOFF gibi geniş bir destek ağına sahip olmaması.

Scable Vector Graphics Font, SVG
SVG formatını görsel veya fotoğraf dosyalarında daha önce görmüş olabilirsiniz. SVG font ise SVG dosyalarındaki yazı tiplerini tanımlamak için kullanılmakta. SVG imaj ile benzer yapıya sahip olan format, yazı tipleri için ipucu sunmasa da glif anahtarları ve SVG görüntüsünü indirgeyebilir bir yapı sunmakta. Gövde metinler için faydalı bir ortam sağlamayan SVG fontlar, metinde kelime veya harf seçtirmez, ya tüm satırı ya da tüm paragrafı seçilebilir kılar. Okuyucular için yükleme adına zorluk yaratsa da kopyalanması konusunda önlem oluşturur bazı nitelikleri de var
SVG fontlar için son olarak şunu belirtmek gerek; eğer amacınız tüm iPhone veya iPad kullanıcıları ise SVG tek şansınız. iOS sisteminde 4.1 ve aşağısı sürümlerdek Safari uygulamasında sadece bu format  desteklenmekte.